بوکسیت یکی از مهمترین مواد معدنی مورد استفاده در صنایع مختلف بهویژه صنعت آلومینیوم و مواد نسوز است. این سنگ معدنی با رنگهای قهوهای تا قرمز، منبع اصلی تولید آلومینا (Al₂O₃) محسوب میشود. در این مقاله از نسوز زنجان قصد داریم به زبان ساده توضیح دهیم بوکسیت چیست، چه انواعی دارد، چطور فرآوری میشود و قیمت روز بوکسیت در بازار ایران به چه عواملی بستگی دارد.
بوکسیت چیست؟
بوکسیت نوعی سنگ معدنی است که از ترکیب آلومینیوم هیدروکسید با اکسیدهای آهن، سیلیس و تیتان تشکیل میشود. این ماده بهصورت طبیعی در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری یافت میشود و ماده اولیه تولید فلز آلومینیوم است. در ایران نیز منابع غنی معدن بوکسیت جاجرم از مهمترین ذخایر شناختهشده هستند.
انواع بوکسیت در ایران و جهان
بوکسیتها بر اساس درصد خلوص آلومینا و کاربرد، به چند دسته تقسیم میشوند:
- بوکسیت خام: شکل طبیعی و فرآورینشده که معمولاً از معدن استخراج میشود.
- بوکسیت کلسینه: نوعی بوکسیت حرارتدیده با خلوص بالاتر (تا ۸۵٪ آلومینا) که در صنایع نسوز کاربرد دارد.
- بوکسیت نسوز: مخصوص تولید آجر و قطعات نسوز بهدلیل مقاومت حرارتی بالا.
- بوکسیت صنعتی: مورد استفاده در تولید سایندهها، مواد شیمیایی و فولاد.
برای آشنایی بیشتر با فرآیند حرارتدهی و تولید نوع کلسینه، میتوانید مقاله بوکسیت کلسینه و کاربرد آن در آجرهای نسوز آلومینایی را مطالعه کنید.
فرآیند استخراج و فرآوری بوکسیت
استخراج بوکسیت معمولاً بهصورت روباز انجام میشود. پس از استخراج، مواد خام در کارخانههای فرآوری شسته، خرد و خشک میشوند. در برخی موارد، بوکسیت وارد مرحله کلسیناسیون (Calcination) میشود تا رطوبت و ناخالصیها از آن حذف گردد. نتیجهی این فرآیند، تولید بوکسیت فرآوریشده یا بوکسیت کلسینه است که در صنایع نسوز و فولادسازی کاربرد دارد.
کاربردهای بوکسیت در صنایع مختلف
بوکسیت بهدلیل ترکیب شیمیایی خاص و مقاومت بالا، در صنایع گوناگون کاربرد دارد، از جمله:
- صنعت آلومینیوم: ماده اولیه تولید آلومینا و سپس آلومینیوم فلزی.
- صنایع نسوز: تولید آجرهای نسوز آلومینایی، شاموتی و عایقهای حرارتی.
- صنایع فولاد: برای کنترل دما و جلوگیری از خوردگی در کورههای فولاد.
- صنایع ساینده: در تولید سنگهای برش و ساب استفاده میشود.
- پوششهای ضد لغزش: در آسفالت جادهها و باند فرودگاهها برای افزایش اصطکاک سطح.
آنالیز شیمیایی بوکسیت
ترکیب شیمیایی بوکسیت بسته به معدن و منطقه متفاوت است، اما میانگین آن بهصورت زیر است:
| ترکیب شیمیایی | درصد متوسط |
|---|---|
| Al₂O₃ (آلومینا) | ۶۰٪ تا ۸۵٪ |
| SiO₂ (سیلیس) | ۲٪ تا ۱۰٪ |
| Fe₂O₃ (اکسید آهن) | ۵٪ تا ۲۵٪ |
| TiO₂ (تیتان) | ۱٪ تا ۴٪ |
قیمت روز بوکسیت و عوامل مؤثر بر آن
قیمت بوکسیت در بازار ایران بسته به عواملی مثل خلوص آلومینا، دانهبندی، نوع معدن، و وضعیت صادرات متغیر است. معمولاً بوکسیتهای با درصد آلومینا بالاتر (مثلاً ۷۷٪) قیمت بالاتری دارند. همچنین هزینه حملونقل، نرخ ارز و میزان تقاضای صنایع نسوز نیز در قیمت نهایی تأثیرگذارند.
خرید و فروش بوکسیت در ایران
شرکت نسوز زنجان بهعنوان یکی از تولیدکنندگان و تأمینکنندگان معتبر بوکسیت کلسینه، بوکسیت نسوز و انواع بوکسیت صنعتی، آماده همکاری با کارخانهها و صادرکنندگان است. برای دریافت آنالیز محصول، اطلاع از قیمت روز و ثبت سفارش میتوانید با بخش فروش تماس بگیرید.
جمعبندی
بوکسیت، سنگی ارزشمند و استراتژیک در صنایع آلومینیوم، فولاد و نسوز است. آشنایی با انواع، فرآوری و قیمت این ماده به شما کمک میکند انتخاب بهتری در خرید داشته باشید. برای مشاوره و دریافت اطلاعات بیشتر درباره بوکسیت کلسینه ۷۷ درصد، به صفحه نسوز زنجان مراجعه کنید.